Ga naar hoofdinhoud

Hyperacusis of overgevoeligheid voor geluid

Hyperacusis is een gehoorstoornis waarbij iemand overgevoelig is voor geluid.

Ongeveer 2% van de bevolking lijdt aan hyperacusis, en de aandoening kan snel erg belastend worden, omdat zelfs alledaagse geluiden — zoals het gezang van een vogel — als onaangenaam of pijnlijk worden ervaren.

Deze overgevoeligheid voor geluid kan een grote invloed hebben op het dagelijks leven en in sommige gevallen leiden tot sociale isolatie.

Wat is hyperacusis?

Net als gehoorverlies is hyperacusis een gehooraandoening. Deze aandoening uit zich in een verminderde tolerantie voor harde geluiden. In tegenstelling tot gehoorverlies gaat het bij hyperacusis niet om een verminderd gehoor, maar om een overgevoeligheid voor geluid — het gehoor reageert te sterk op normale geluidsniveaus.

De oorzaak van deze stoornis ligt in het binnenoor, waar het gehoorsysteem te heftig reageert op geluidstriggers.

Wat zijn de oorzaken van hyperacusis?

Une foule de personne en concert

De overgrote meerderheid van de gevallen van hyperacusis wordt veroorzaakt door geluidstrauma’s:

  • Eenmalige blootstelling aan een hard geluid (zoals een concert of een geweerschot).
  • Herhaalde blootstelling op het werk, bijvoorbeeld bij musici of mensen die met lawaaierige machines werken.
  • Luide muziek in bars of nachtclubs.
  • Langdurig of te hard luisteren naar muziek met oortjes of koptelefoons.

Ook de dagelijkse geluidsoverlast waaraan we voortdurend worden blootgesteld, zorgt voor een toename van het aantal mensen met hyperacusis.

Andere oorzaken van hyperacusis

Er bestaan ook andere, minder voorkomende oorzaken die hyperacusis kunnen uitlokken:

  • Veroudering.
  • Emotionele schokken, zoals bij posttraumatische stressstoornis (PTSS).
  • Aangezichtsverlamming, veroorzaakt door schade aan de aangezichtszenuw.
  • Autisme.
  • Hoofdtrauma’s, die schade kunnen veroorzaken aan verschillende structuren van de schedel.
  • Gebruik van ototoxische medicijnen, die het gehoor kunnen aantasten.

Veelgestelde vragen over hyperacusis

De gevolgen van hyperacusis

Omdat mensen met hyperacusis harde geluiden niet meer kunnen verdragen, heeft de aandoening vaak grote gevolgen voor het dagelijkse en professionele leven: sociale terugtrekking, werkverzuim, prikkelbaarheid, depressie en hoofdpijn komen veel voor.

Hyperacusis is een van de meest belastende gehoorstoornissen, omdat de persoon gedwongen wordt te leven in een omgeving met een voortdurend gematigd geluidsniveau.

Hersenen en gehoor zijn nauw met elkaar verbonden, want voor veel mensen spelen de oren een cruciale rol in communicatie. Een analyse in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift The Lancet heeft bovendien aangetoond dat er een verband bestaat tussen gehoorverlies en cognitieve achteruitgang.

Hoe voorkom je hyperacusis?

Een van de belangrijkste oorzaken van hyperacusis is blootstelling aan hard geluid. Om hyperacusis te voorkomen, is het dus essentieel om te hoge geluidsniveaus te vermijden.

Geluiden boven de 90 decibel – vergelijkbaar met het geluid van een grasmaaier – worden als schadelijk beschouwd en vormen een risico voor je gehoor.

Wees daarom dagelijks alert:

  • Draag gehoorbescherming als je in een lawaaierige omgeving werkt.
  • Let op het geluidsniveau tijdens concerten of in nachtclubs.
  • Beperk het volume wanneer je muziek luistert met oortjes of een koptelefoon.

Hyperacusis bij jongeren

De laatste jaren is er een toename van hyperacusis vastgesteld bij jongeren, vooral door hun levensstijl (bars, concerten, nachtclubs, muziek luisteren met oortjes…).

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, helpt jezelf isoleren in een stille omgeving niet om hyperacusis te verhelpen – het verlaagt juist de gehoortolerantie nog verder.

Wil je weten of je last hebt van hyperacusis? Maak dan een afspraak voor een gratis gehoortest in het dichtstbijzijnde Audika-hoorcentrum.

Lisa Torbeyns, audioloog bij Audika België.
Lisa Torbeyns, Audioloog & NKO Ambassadeur - Audika België

Lisa Torbeyns is audioloog bij Audika België en maakt sinds 2023 deel uit van het multidisciplinaire audiologenteam binnen Audika. Ze combineert academische expertise met praktijkervaring binnen zowel de klinische als ambulante gehoorzorg. Haar focus ligt op het verbeteren van communicatie en levenskwaliteit voor mensen met gehoorverlies.

General_Last_Reviewed 2025-06-17